तिला लेकाली
माघको जाडो
राज्यको उपहार
फाटेको भोटो
कलिला छोरी
घास दाउरा पढ्दै
देह ब्यापार
टलल्ल सुर्य
सधैं मध्य रात छ
झुपडीभित्र ।
तिला लेकालीका दश हाइकुहरूः
Tag Archives: lekali
मध्यरात खोस्रेर घाम उधिन्न सक्यौं
तिला लेकाली
मध्यरात खोस्रेर घाम उधिन्न सक्यौं
देशभक्तिको माला पहिरेर आमा हसायौ
कायरता अग्नि कुण्डमा होमेर विरता फुलायौ
सिङ्गो देशको तुवाँलो बढारेर जून टल्कायौ
शुक्ल पक्ष उपहार चढाएर कृष्ण पक्ष भाग लियौ
चम्किलो भबिस्य पस्केर साहदत कुम्लो कस्यौ
मखमली च्यादर ओढाएर दुम्सिका काडाओडयौ
कृष्णभिरको उकालो चढेर फराकिलो सडक दान दियौ
केही हाईकुका झिल्काहरूः
हृदय लेकाली
देख्नै पर्ने हो
आफ्नै अघिको मैला
शीश महल।
गरिब देश
पाएन क्यै औषधी
मृत्यु अगाडि।
क्यारे र बाले
धेरै छोरा पाएर
सबै बिदेश ।
हृदय लेकालीका केही हाईकूहरूः
हृदय लेकाली
पहाडी नानी
पहराँ पो हाँसिन
लालीगुराँस।
फुल्दैछ फूल
रङ्गीचङ्गी डालीमा
बास्ना छ मीठो ।
सासू बुहारी
कहाँ मिल्छ प्रवृति
नयाँ पुरानो ।
‘ए जून’
हृदय लेकाली
तिम्रो पर्खाइमा
हामीले सहेका छौँ धेरै पटक
सन्त्रासहरु
धेरै पटक चियायौँ
त्यो डाँडा पारिको क्षितिज
र भोग्यौँ
असह्यीय पीडा।
ए जून
तिमी त सिङ्गो रातको
अभिभावक हौ
तिमी हुँदाको समय
कस्तो हुन्छ हरक्षण
तिमी नहुँदा कति अतालिन्छ मन ।
“मेरी आमा र मृत्यु”
हृदय लेकाली
थाहा थिएन मेरी आमालाई
मृत्यु कस्तो हुन्छ
र मृत्युमा को को आफ्नो हुन्छ
मृत्यु जितिरै बसेकी मेरी आमा
मृत्युसित हार्नुपर्छ भन्ने कुरा ।
भन्छन् मिति पुगेपछि
टारेर टर्दैन
पीठो सकिएपछि
सारेर सर्दैन
यस्तै भो मेरी आमालाई
अचानक ।
गोली नठोक
हृदय लेकाली
गोली नठोक
तिम्रो चुलिएको दादागिरी
पोखिएला कुनै दिन
जब उन्मादमा पोखिन्छौ
आफू आफैसित ।
त्यो बेला
तिमी रहन्नौ आफू आफूसित
न पाउने छौ कतैबाट
कसैको सहानुभूति ।
हामीले तिम्रो माटो मागेका छैनौँ
तिम्रो परिधिमा रमाउनु छैन हामी
बस, हामीसितै छ
आफ्नो माटो
आफ्नै परिवेश
आफू जे छौँ
हामी यसैलाई अगाध ठान्छौँ ।
°मीतज्यू°
हृदय लेकाली
दोजिया सानेकी आमा
मुखियाकाँ गाकी हो
मेलो सम्हाल्न एका बिहानै
साने यतै गा होला
चोर,पुलिस खेल्न
क्यारुँ मीतज्यू
म भने यतै लडिरहेछु रोगसित ।
देशाँ लोकतन्त्र आयो रे
खै मीतज्यू
हाम्रो यो झोपडीमा
क्यै आएन !
शहराँ ठूलठूला घर बने रे मीतज्यू
देशाँ सम्बिधान आयो रे
खै यो गरिब कहाँ क्यै आएन ।
“जनउद्गार”
हृदय लेकाली
अडबङ्गा भए नेता भोका नाङ्गा यिनै भए
खर्लप्पै देश खाँदा नि क्यै नपुग्ने यिनै भए
सत्ताको भाग बण्डा छ पिचासतन्त्र चल्दछ
छ बर्चस्व यिनैको देश दिन दिन जल्दछ ।
बिर्ता यो बाबुको सम्झी सिङ्गो देश फुटाउँछन्
अरुको आड पाएर स्वाधीनता लुटाउँछन्
सदियौदेखिको हाम्रो सद्भाव खल्बलाउँछन्
शान्त यो देशमा आगो डढेलो पो लगाउँछन् ।
“मातृवन्दना”
हृदय लेकाली
बादलभित्र खोजौं किआमा या कुना कन्दरा
या खोजूँ नभ पाताल आमालाई यसै धरा
ईन्द्रलोकतिरै खोजूँ कि आमा देवलोकमा
बैकुण्ठलोक खोजौ कि आमा स्वर्गलोकमा ।
मुटुमा खोज्छु आमा म धड्कन मात्र बाँकि छ
परेलीमा म खोज्दैछु खै आँसु मात्र बाँकि छ
दायाँ बायाँ म खोज्दा नि आमा सुनसान छ
दिन रात सधै खोज्दाआमा शून्य निशान छ ।
भँगालोमा पानी पानी……
हृदय लेकाली
भँगालोमा पानी पानी अँगालोमा माया
जीवन टिक्न चाहिने रैछ सधै घाम छायाँ
धौरालीको वर पीपल यस्तो भन्थे सधै
हामी टाढा कहाँ छौ र सधै दायाँ बायाँ
भँगालोमा पानी पानी………………….।
आफूलाई नचिन्नेले अरु कहाँ चिन्छ
आफू रुखो भएपनि सिँउडी हावा दिन्छ
दुनियाँमा धेरै देखेँ प्रतिस्पर्धी काया
परिणाम उदाङ्ग छ नबुझेर माया
भँगालोमा पानी पानी ……………….।
गजल
हृदय लेकाली
डोली सुम्पी दिएँ मैले घर गर्नु छोरी
हाम्रो भन्दा अब उतै भर पर्नु छोरी ।
कैले पनि सुनिनँ खै अगतिला कुरा
यहाँ जस्तो त्यहाँपनि खुसी छर्नु छोरी ।
हात बाँधी अल्छी बनी नबसे नि तिमी
आफू सक्ने सबै काम अघि सर्नु छोरी ।
“पश्चाताप”
हृदय लेकाली
काल आउँछ मान्छेको जब जान्दछ जिन्दगी
के के गरे यहाँ मैले मान्छे भएर जिन्दगी
गरेँ घमण्ड आफैमा आफै ठूलो भएँ यहाँ
सबैलाई हटाई म आफै ठूलो भएँ यहाँ ।
यो धर्तीबाट जाऊँ कि बसूँ काल म सामु छ
मैले भुले नि ती दोषी प्रमाण उसै सामु छ
आजसम्म नसोँचेको के के सोँच्दै छुआज म
दुनियाँको भएँ वैरी मरेर पनि आज म ।
चन्द्रसूर्य ध्वजालाई फहराऊँ माथि !!
हृदय लेकाली
देश राखौँ मुटुभित्र दह्रो पारौँ छाती
चन्द्र सूर्य ध्वजालाई फहराऊँ माथि ।
कोटीकोटी नेपालीको मेचीकाली घर
देशभन्दा ठूलो हाम्रो अरु के नै छ र
चाहिँदैन स्वर्ग बरु नेपाल नै जाती
देश राखौँ मुटुभित्र दह्रो पारौँ छाती ।
तनमन नमिलेसि के गर्नु र धन ???
हृदय लेकाली
तन राम्रो मन राम्रो भएपछि धन
तन मन नमिलेसि के गर्नु र धन ।
तनभरि आगो आगो मनभरि पीडा
कहाँ बाँच्न सकिन्छ र सधै पीडै पीडा
देखेको छु हाँस्नेहरु रुवाएको मन
ईज्जत नै गुम्छ भने चाहिएन धन ।
१८ अक्ष्ररीय गजल
हृदय लेकाली
यता कस्दा उता फुक्छ, उता कस्दा यता फुक्छ गाँठो
केही सीप नलागेर भन्न थाले लाटो हो कि बाठो
छिमेकी हो साँध सीमा जोडिएको भनेर पो क्यार्नु
मौका छोपी उसैले नै ताछेको छ भित्र-भित्र आँठो
भृकुटी र सीतालाई देखीदेखी डङ्किनीले किन
आफ्नै पति लत्याएर पुतनाले राख्न थाली नाठो
१४ अक्षरीय गजल
हृदय लेकाली
घरमा आगो दन्केर हो छिमेकीले हेप्ने
बेला यही सम्झेर हो चेप्नसम्म चेप्ने
हाम्रो पीडा आपतमा रमाएर होला
पर्दा गर्ने म हुँ भनी कुरा मात्र लेप्ने
भाइ फुटे गवाँर लुटे भएको छ बेला
उनैलाई उचालेर किन हिलो छेप्ने
म त जहाँ भए पनि हुन्छु म त गुल्मी
हृदय लेकाली
मन पनि गुल्मी हजुर पन पनि गुल्मी
म त जहाँ भए पनि हुन्छु म त गुल्मी ।
रिडीबाट लिस्नो चढी रेसुङ्गाको आँटी
संसारै पो देख्छु म त त्यहाँबाट भाँती
स्वर्गलाई लठ्याउने ठाउँ हो यो जुल्मी
म त जहाँ भए पनि हुन्छु म त गुल्मी ।
छहरा र छाँगा लेक बेँशी सम्मो फाँट
प्रकृतिले दिएको छ दिनै पर्ने छाँट
१४ अक्षरीय गजल
हृदय लेकाली
घर्मा आगो दन्केर हो छिमेकीले हेप्ने
बेला यही सम्झेर हो चेप्नसम्म चेप्ने
हाम्रो पीडा आपतमा रमाएर होला
पर्दा गर्ने म हुँ भनी कुरा मात्र लेप्ने
भाइ फुटे गवाँर लुटे भएको छ बेला
उनैलाई उचालेर किन हिलो छेप्ने
गजल:
हृदय लेकाली
राम हिँडे बन्दूक बोकी बीच परिन सीता
घर बसी लक्ष्मणले मिलाउँदैछन चिता
फेसबुकमा लभ परि श्रीमती हिँडेपछि
पिर मानी पण्डितहरु नै पढ्न छाडे गीता
कस्तो थियो कस्तो भयो समयले मारेपछि
मीठा-मीठा कुराहरु हुँदै गाछन नि तीता