कविता
लक्ष्मी दत्त भट्ट ‘सत्यप्रेमी’,
केही प्रेम बिहानको छ पलको संस्कारको हुन्छ रे ।
केही प्रेम हिमालको र वनको जीवात्मको हुन्छ रे ।।
केही प्रेम नदी र ताल छहरा यो धर्तिको हुन्छ रे ।
केही प्रेम धरा सदै पवनमा शौन्दर्यकै हुन्छ रे ।।
(१)
केही प्रेम सुयोग्य यो कुशुमको बैसाखको हुन्छ रे ।
केही प्रेम छ यो शिला शिखरको पूर्बज कै हुन्छ रे ।।
केही प्रेम उषा छ काल जगमा श्रीभानु कै हुन्छ रे ।
सारै प्रेम सबै मनुश्यहरुमा आफ्न्त कै हुन्छ रे ।।
(२)
मुना चौलागाईं
जिन्दगी जिवीत राख्न झस्काउनेहरू पनि भेटिन्छन्
दिक्क पार्न विनाकाम जिस्काउनेहरु पनि भेटिन्छन्
भेटिन्छन् यहाँ अनेक प्रकारका मान्छेहरू पाइलैपिच्छे,
रुख चढाएर फेद काट्न उक्साउनेहरू पनि भेटिन्छन् ।
सकारात्मक सोचको बास छ मनमा
त्यसैले होला सधै उल्लास छ मनमा
शिशिर या ग्रीष्म जेसुकै होस् बाहिर,
आफ्नो त सधै मधुमास छ मनमा !
ढुण्डीराज अर्याल
(नयाँ वर्षको शुभकामना सहित वसन्तोपहार)
कविका कविता दमदार खुले
नवयौवनका मधुमास फुले ।
रसराग पराग पिए जसरी
मधुमास मनाउँछ दिव्य चरी ।।१
वनका लतिका नव-कोकिलका
अधुरा निमुखा अब लेख्छु कथा ।
कति छन् दिलमा अनमोल खरी
सरिता नव निर्मल नाद परी ।।२
नारायण बराल
सक्छौ मार्न भने कुभाव मनको, सर्लक्क मार्ने गर ।
सक्छौ जित्न भने स—क्रोध मनको, हाँसेर जित्ने गर ।।
सक्छौ खान भने बिभिन्न रसमा, त्यै रीस खाऊ बरु ।
सक्छौ प्यून भने सुशान्त मनले, श्री भक्ति पीए बरु ।।१।।
पैरन्छौ पहिरे इमान भनिने, त्यो शब्द बिश्लेषण ।
बोल्छौ बोल्न सिके सु—सत्य महिमा, मर्दैन कैल्यै मन ।।
लिन्छौ लेउ सुयोग्य के छ लिनमा, बिश्वाश औ साधना ।
दिन्छै देउ सुयोग्य के छ दिनमा, हो प्रेम संसारमा ।।२।।
पूर्ण ओली
ढुङ्गे छानु, चिटिक्कका घरहरू, बाटो सफा सुग्घर
थुम्का, फाँट, गुफा, बजार, बसती छन् सुन्दरै सुन्दर
सिस्ने छुन्छ कुमाखले जब उठी, अग्लिन्छ नीगाल्चुली
मूटू छुन्छ गुराँस, औ मखमली, ती लालुपाते फुली
कल्याणार्थ चुसाउँछिन् जल अनाज् यी शारदा यौवना
भेरी भल्भल बग्दछिन् जलधिको बोकेर सम्भावना
सात्विक्, शुभ्र, तिरस्कृता-पशुबली छत्रेश्वरी पीठ छिन्
खैराबाङ् भुवनेश्वरी भगतका ईच्छा पुरा गर्दछिन् ।
रामकृष्ण भट्ट
जता हेर्छु तेतै पालुवा पलायो
मन मोहक छ मन नै विलायो
कोईली कुहु कुहु डाक्छ बनमा
अथाह उमङ्ग भरौं यी मनमा
जोडी ढुकुर सुन्दर पवनमा
कति मायाँ गास्छ हेर जीवनमा
हे मान्छे कति उदास भो जनम
अथाह उमङ्ग भरौं यी मनमा
सरस्वती गजुरेल
वयस्क छोरोले खाडीमा पैसाको विरुवा कुरिरहँदा
वृद्ध बा–आमा मर्नुअघि हिरनको आशले छटपटिरहेछन्
स्याहार–सुसार त कहाँ हो कहाँ? एकादेशको कथा !
आफ्नै सुन्दरतालाई अभिशाप मान्दै
एसिडै एसिडको उपहार बोकीरहेछिन छोरी,
लेखिएका ती कानूनहरू सेता कागजमा
काला र चम्किला टल्किरहने अक्षरहरूले गिज्याई रहेछन् ।
ती स्वतन्त्रता अपहरित
अन्याय भोग्न विवश ती निर्दोष मनहरूले
हट्दै गएको केही रुढीवादी तर पनि
देखेर वाक्क छिन् मेरी नेपाल आमा,
भड्किलो परम्परा रीतिरिवाज अनि–
हरि ढकाल
आहौ ! क्या छ फुलेर मोहक खुबै, देखिन्छ रम्यै त है ।
राताम्यै छ गुराँसले नि खुबनै, पाखा पखेरा त है ।
नौला अङ्कुर पालुवा वनभरी, रातै र सेतै छ है ।
भो प्रारम्भ वसन्त ऋतुसित नै, वर्षै नयाँ यै त है ।
यो छेहत्तर साल मोह रसले, भै पूर्ण आयो घुमी ।
त्यो बोकेर वसन्तकै नवरसै, टुप्लुप्प आयो घुमी ।
वर्षै यो खुब स्वस्थ बनेर सब त्यो, देहै निरोगी बनोस् ।
पाएरै सुख शान्ति वर्ष सबकै, उत्कृष्ट ज्यादै बनोस् ।
सरस्वती अधिकारी पन्त
अलिकति डर खुरापाती हरूसँग छ
अलिकति डर आत्मघाती हरूसँग छ
प्रतिस्पर्धि हरूसँग त कहिलै गलिन म
धेरै डर त मलाई पक्षपातीहरूसँग छ ।
मेरो आफ्नै शहर म सँग बिरानो भएको छ
र युगौँ लगाएको लुगा झैँ पुरानो भएको छ
एकैछिन आएर चोट दिएर जान्छ्न सबैले
अचेल आदत पर्यो दिल अचानो भएको छ ।
राजेन्द्र घायल
बारीमा खनजोत गर्नु गरियो होला भनी उब्जनी
राम्रो ब्यू छरियो र मख्ख परियो सन्तोष मान्यौ अनि
कुर्दैमा दिन बार याम सकियो इच्छा हिलोमा फस्यो
ब्यू पड्क्यो कि कुह्यो छिप्यो जमिनमै उम्रेन बाँझै बस्यो
माटोमा पसिना बगाउन गयौं त्यो दुःख त्यस्सै गयो
ब्यू छान्दै सकिएछ जीवन अहो आशा निराशा भयो
व्यापारी कति छट्टु तुच्छ कपटी छल्दै छुरा पो धस्यो
ब्यू बेच्यो किन नक्कली जमिनमा उम्रेन बाँझै बस्यो
विष्णु तिमिल्सिना
गजल– १,
सल्बलियो पुरै तन भित्र कोही लुकेको छ
दिव्य नशा हतारिई चक्षुलाई ढुकेको छ ।
अदृश्य भै कैल्हेँ बोल्ने कैल्हेँ मनको घर कुर्ने
बिस्वासले भारी हुँदै शीर सदा झुकेको छ ।
छैन आफ्नो ताप तर उज्यालो त छर्छ चन्द्र
पूर्णिमाको जून जस्तै मनको चन्द्र फुकेको छ।
बिन्दू दाहाल
रङ्गिन्छ चोली जब चल्छ होली
खेलिन्छ मस्ती दिन आज भोलि
हाम्रो तराई र पहाड सम्म
रम्छौँ मजाले सब छौँ अचम्म ।
यो पर्व सारा जनले मनाए
हाँस्दै र खेल्दै सब यी रमाए
साथै वसन्ती रितुराज आयो
डाँफे चराले पनि गीत गायो ।
लीला मास्की राना
शान्ति छोरी-बुहारी, आमा शान्ति थापामगर
शान्तिको शान्त गाउँ, शान्तिनगर
रजत जयन्ती स्तम्भ स्वागतहेतु उभिएको प्रवेशद्वार
मेरो माइत कप्तान टोल सिद्धार्थनगर, डन्डा नहर
परिवर्तन, हवाई धावनमार्ग पर सारेर
बाटो छेउछाउ रोपेको वरपीपल चौतारो नभनेर
विकासका नाउँमा, ढालेछन् जरै नराखेर
दशकपछिको फरक, दाइभाइले अचम्मै पारेर
छविकिरण ओली
१) वन बधू
अहो!अग्ला सेता हिमशिखर छन् शान्त अटल
सुधा झर्ने मीठो रस अमृत भै शीतल जल
झुले झुप्पा बाली असल सुनभै स्वर्णगहना
जता हेर्योउस्तै सम सयलमा जङ्गल घना ।।
फुले लाली राम्रा मधु सुमन झै चैतमहिना
अहो! क्वौली बोल्छे कुहुकुहु गरि गीत सुरमा
चल्योसुस्तै हावा फिरफिर मुना सुन्दर कति
उता उफ्रेका छन् मृग शिसु सबै चन्चल अती ।।
सिर्जना शर्मा
म निर्धक्क नै हूँ सधैँ हुन्छ मान
हिमाली, पहाडी, तराई छ शान
यही चोकमा भेट्छु पूर्खा सधैँ नै
सदा झल्कियोस् राष्ट्रको यो इमान !!
न पानी कुवामा नहोला पधेरो
नबत्ती छ हाम्रो सधैँ नै अँधेरो ।
धनी देश मेरो छ चुस्दो छ नेता
भुँडीमात्र ठूला अनौठो पतेरो ।।
शान्ति अधिकारी पोख्रेल
लुके सत्य पाटो कहाँ हाँस्न सक्छु
दुखेको छ माटो कहाँ हाँस्न सक्छु
यता देश लुट्दा उता दाजुभाइ
बिचैमा छ फाटो कहाँ हाँस्न सक्छु ।।
दिलैको कुनामा लुकाएर राखे
भिजेका परेली सुकाएर राखे
जसै टेक्न खोज्यौ मनैको मझेरी
रहरको भकारी फुकाएर राखे ।।
मोहन राज खनाल ‘चतुर्वेदी’
समय नष्ट
निशाचर मन पाल्दा
ढाकिने शिर
नव जात जन्माउँ
सय साल चम्काऊँ ।
*
नियति आफ्नै
नियम अधुरोमा
अन्ध्यारो दिन
काल चक्र सबैमा
मान चक्र यसैमा ।
*
मुकुन्द शर्मा
चल्दैछौँ अहिले दुवै गजबले साठी उता वा यता
यस्तैमा पनि तुन्दछन् कति अरू बूढा बनेका कथा
हामीले तर भर्नुपर्छ बिपना लम्ब्याउने योजना
मानौँ फुल्छ गुराँस शैलशिरमा ओडी तुसारो घना
पन्छी उड्छ अनन्तमा तर त्यहाँ होला नहोला जल
हाम्रा पङ्ख भने अझै सबल छन् बाँकी छ यो सामल
आफैभित्र पसेर पेयजलको खोजौँ नसुक्ने घडा
हे आत्मीय सखी ! यही पिउनुको उद्देश्य मानौँ बडा
राधा पाण्डे
मेरो वालापन
गोठ छेउमा राखिएको
त्यो ढुंगाको कथा सुनेर बित्यो
सायद त्यही करेसामा
दुई पुस्ता छिचोल्यो
त्यो उधिँन ढुंगाले !
हजुर आमा भन्नू हुन्थ्यो –
यस्लाई पखालि रहनुपर्छ
धुलो मैलो जम्न दिनु हुदैन
अनि बल्ल धार लाग्छ
कर्मका हतियार चम्काउँछ – यस्ले
यो उधिँन ढुंगा हो ।
कृष्ण शरण उपाध्याय
सङ्कष्ट छाऊन् अति नै म माथि ।
तूफान आऊन् जति नै म माथि ।।
आनन्द – मस्ती म जमाइदिन्छु ।
हाँसेर गाएर रमाइदिन्छु ।।
अज्ञान उस्तै छ अभाव उस्तै ।
बानी छ उस्तै र स्वभाव उस्तै ।।
जाडो बढेमा म घमाइदिन्छु ।
हाँसेर गाएर रमाइदिन्छु ।।
