कविता
जयदेव गोविन्द
भुज-पयर गलायो वृद्धताले सतायो
अति शिथिल जवानी लौ न होसै हरायो
अति कमसल आँखा, केश नै फुल्न थाल्यो
अघिपछि-तिर लौरो साथमा डुल्न थाल्यो !!
पतझर वनपाखा फेरिई पात लाग्छन्
चिरबिर चिडियाका कण्ठले प्रात डाक्छन्
शिशिरपछि लताले वृक्षमा बाट्छ चुल्ठो
तर गजब ! जवानी फिर्न जान्दैन उल्टो !!
मैया सुवेदी
जति बेला जीवन
साँचो र पुर्ण थियो
त्यति बेला थिएन
मान्छेसँग आदर्श
र पनि
निश्चल,निष्कपट र स्वतन्त्र
थियो मेरो बाल्यकाल ।
सम्झिदा अनौठो लाग्छ
छचल्किन्छन् आँसुका बुँदहरु
किन की
यो मेरो माटोको आत्मकथा हो ।
एम. पि. आस्था
सुम्पिएर कसैको हातमा
आफ्ना कोमल हातहरु
लेख्दैमा मेहन्दीले उनैको नाम
नाडीभरि सजाउदैमा हरियो चुरा
कहाँ जितिन्छ र संसार ?
बरु बन्ने छ त्यही चुरा हतकडी
चुरासँगै फुट्ने छ्यौ व्यवहारका यज्ञहरुमा
मेहन्दीसँगै खुइलिने छन्
तिम्रा कामनाहरू!
कहिल्यै थाहा पाएकी छ्यौ
तिम्रो नाममा व्रत बसेका तिम्रा पति ?
सुनेकी छ्यौ कहिल्यै प्रार्थना गरेका तिम्रा नाममा ?
कृष्ण कुवँर जी
यो मन्मा पीडा घिन सम्झेर रुन्छु
अरे रुन्छु छिन छिन सम्झेर रुन्छु ।
आफ्ना मान्छेले नि वचन दिएपछि
यहीँ वचन रात दिन सम्झेर रुन्छु ।।
आपसमा गर्ने मीठा बात भुलेछ
संगै घुमे फेरेको दिनरात भुलेछ ।
मेरै कारण यहाँ सम्म आर उस्ले
पहिलेको आफ्नो औकात भुलेछ ।।
प्रतिभा पौडेल
माटो उर्वर हौसला अझ थपी त्यो जोस चम्काइदे
भ्रष्टाचार बिरुदका बिजयको आकाश झंकार दे
अर्काको पसिना चुसे जहरभै आक्रोस वर्षाइदे
निर्धा चुस्छ कुनै त काल कूट भै ढालेर उठ्नै नदे ।।
जो जो गर्दछ प्रेम भित्र दिलमा चिन्ता यहाँ देशको
उस्कै भाव छचल्किदो छ दिनहूँ भाषा तथा भेषको ।
बढ्दो मोहबिलासमा छ दुनियाँ बड्दैछ आडम्बर
धावा बोल्छ बिनासमा प्रकृतिको आघात मान्छिन् धरा ।।
दुर्गा तिवारी
तिम्रै छेउछाउ भको आभास गर्दैछु म
होइन! साथैपो छौ भनी दङ पर्दैछु म
मीठो अनुभूतिमै कोल्टे फेरेछु कति प्रहर
सपनिकै भएनी खयालमा रङ भर्दैछु म ।।
मेरै लागि दुई अक्षर केरिदेउ मायाले
नयनमा नयन जुधाई हेरिदेउ मायाले
गरेकिछु अनुभूति प्रेमिल भएझै प्रिय
तिम्रो त्यो अंगालोमा बेरिदेउ मायाले ।।
प्रदिप प्रखर पोखरेल
सञ्चै छ?भनि सोध्छन मन दुखाउनेहरू
मल्हम किनेर दिन्छन तन दुखाउनेहरू
के साँच्चै दिलको घाउ पुरीएला र रूपैयाँले
बिमा गर्दिन्छु भन्छन जिवन दुखाउनेहरू
सुर्य आयो कि नजिक गर्मी बढ्यो यार
कम होइन अत्याधिक गर्मी बढ्यो यार
हाकिम सापको गर्मी एसीले छलिदिन्छ
भन्छ बिचरो श्रमिक गर्मी बढ्यो यार
पार्वती भट्ट
तिम्रो जन्मजयन्ति हेर्न जगमा -भानु तिमी आऊ है !,
भाषा-संस्कृति-सभ्यता विगतको- आएर सम्झाऊ है!
तिम्रा कर्म समग्र जीवन कला – साहित्यका साधना,
भुल्ने छैनन् तथापि यी जगतले – लेलान् नयाँ प्रेरणा
।।१।।
घाँसीबाट लिएर अर्ती तिमीले – साहित्य यात्रा गर्यौ ,
छर्कि काव्यकला बनी हिमायती -दुर्भाव सबका हर्यौ
सच्च साधक राष्ट्रका आदिकवि -भिन्नै छ तिम्रो छवि,
तिमी सर्जक अनुवादक महान – हौ काव्यका सौरभी
।।२।।
चन्द्रप्रसाद जैशी
हिजो औधी थियो माया लाग्थ्यो रहर पनि
सुनौलो र सुघन्धित भई जाग्थ्यो शहर पनि
प्राण धान्ने मुटुपनी निचोरि दियो आज्
पिडा भन्दा सहज लाग्छ लिदा जहर पनि
देशलाई आधार बनायार प्रती आरोप गर्छन किन्।
कामै गर्न नसक्नेले राजनीतिक शात्र पढ्छन किन्।
बन्द हर्ताल नारा जुलुस ढुङा मुडा गर्ने किन्,,
सक्दैनन र बिकल्प खोज्न यस्मै अघी बड्छन किन।।
रामचन्द्र घिमिरे
भन्छन् डाक्टर यी कुरा सहज हे!लेख्दैछु मैले यहाँ!
बन्छन् देह कसोरि स्वस्थ मन यो,भन्दैछु मैले यहाँ!!
पानी आठ गिलास,साग दिनकै सल्लाद खानू अरे
यौटा ग्लास भरेर कागति जलै,लौ प्रात प्यूनू अरे ।
चल्दो मौसममा हुने फलहरू,गर्नू अरे सेवन!
घाँटी क्याप्प चिसो हुने किसिमको,पानी नप्यूं है जन!!
चीया हुन्न कफी अधीक पिउनू,टूसा उमारीकन
अन्नै बीज सदैव खान्छ जसले,सप्रन्छ लौ जीवन !!
निर्मल कुमार भण्डारी
भाग– ३ ः भागेश्वर देवताकी परिचय
१ – गुणाकर कमलाकर – धुरा पुगे पछा,
शिला बाटी रगत बग्या – आफुइ धेक्या पछा
२ – दुयैँ भाइ अचम्म पड्या – यो के भयो भणि,
शिला बाटी रगत बगी – भैगै रनिबनी
३ – बग्न्या रगत बन्द अद्द – गुणाकर जोशीले,
तन्त्र मन्त्र सबै अर्यो – आफना सीपले
४ – मन्त्रविद्या सिपालु थ्या – गुणाकर जोशी,
रहस्य सुल्झाउन लाग्या – त्याँ भयाको जति
५ – सूर्य चन्द्र वड् पिपल – अमृत कलश,
भागीरथी भागेश्वर – जप्द लाग्या सब
६ – त्यै पछि घट्नाको भयो – सत्य तथ्य बोध,
गुणाकर कमलाकर – अद्द लाग्या सोध .
कृष्णदेवी शर्मा (श्रेष्ठ),
माया त भावना हो देख्न कहाँ सकिन्छ र
हृदयको स्पन्दन हो लेख्न कहाँ सकिन्छ र
बिद्दुतको धार अनि वर्षाको भेल जस्तो
लाखौ बाँध बाँधे नि छेक्न कहाँ सकिन्छ र ?
म सोच्थे मात्र नाच्नु नै जीवन रहेछ
म सोच्थे मात्र हाँस्नु नै जीवन रहेछ
नाँच्नु र हाँस्नु त जीउँने कला रहेछ
न नाँच्नु न हँस्नु नै जीवन रहेछ ।।
गोम बिक्रम
सपना बाँड्छौ विकासको, आदत अझै ‘छुच्चै’ रह्यो
आफू नबनी दिन्न कोही, स्वभाव उस्तै ‘लुच्चै’ रह्यो
कहिले दिन आउँछ कुन्नि, नेपालीको पुकार सुन्नि
लंका सुनकै भए पनि, कान त यता ‘बुच्चै’ रह्यो ।
भाषण हुन्छ नारा हुन्छ, ठेला उठेका हातका सधै
संसार फेर्ने आश्वासन र, मजदूरका बातका सधै
जितेर अबीर घसेपछि, कुर्सीमा गइ बसेपछि
देखाइहाल्छौ पारा उही, व्यवहार पक्षपातका सधै ।
माया रार्इ
माया म संग लाउछु भन्यो र त म लजाए
तिमी सँगै जिउछु,मर्छु भन्यो र त म डराए
संग सँगै तिमी र म बाच्दा पनि हुन्थ्यो
थिए, मत अर्कै कि अर्धङगिनी,र त म हराएँ ।
मानिसहरू मरे पछि त डर हुन्न भन्छन।
कत्ति खेर कालले लग्छ,भर हुन्न भन्छन।
बाचेसम्म तेरो,मेरो कुन्नि किन हुन्छ ।
तै पनि लगि जाने तक्दिर हुन्न भन्छन।
कृष्ण भुसाल ‘प्यासी’
आचार भन्दा पर सर्नुहुन्छ!
मागेर खाने किन गर्नुहुन्छ?
सम्झेर हेर्दा छ हुनै खरानी
गाली नमीठो मुटु भो बिरामी
जोडेर औंला बल हुन्छ एक
कर्तव्य एकै क्षमता अनेक
लाचार नाच्ने रमिता सबैमा
तौलेर पैसा तह बालुवामा
जयदेव गोविन्द
बन्यो गाढा तन्द्रा भुसुभुसु सुते लोचनहरू
सिरानीमै टुङ्गे क्षणिक रतिका गन्थनहरू
भयो फिक्का बोली अवयव निदाए शयनमा
उदाइन् रम्भा झैं झलल सपनाकी प्रियतमा !!
सुगाको झैं बोली हरिण-सरि सङ्ला नयन छन्
गलामा गीताका हरफ-सरि मीठा वचन छन्
परेलीका ताँती झिमझिम अहो ! सुन्दर छटा !
घसेका गालामा जलरहित सेता घनघटा !!
रमा भट्टरार्इ
(स्वर्गीय बुवालाइ भाबपुर्ण श्रद्धाञ्जली !!!)
छैनौ आज आँखा सामु काहा बिलायौ
चन्द्र जस्तो मुहार तिम्रो कहाँ लुकायौ
खोजी रहन्छ्न तिमि लाइ आँखा हरू
जुन लाग्यो कि लुकाउन ताराहरू ।।।।
बुझाउन खोज्छु मनलाई साथै छौ तिमी
आशुहरूको ताल बन्यो फर्किएनौ तिमी
रात ढ्ल्यो उज्यालो भो बिउँझिएको खै
भोक लाग्यो होला ,तिम्ले खाएको खै ।।।।
, काशिराम बजगाई
धर्ती थर्थर गर्छ काँप्छ मुटुमा पर्छन् चिरा छिन्छिन
सारा फूलहरू वसन्त ऋतुमै वैलेर झर्छन् किन ?
छाती पट्पट फुट्छ बग्छ खुनको खोलो सुसाई किन ?
लड्छन् भाइ र भाइ युद्ध घरमा रुन्छिन् मतारी किन ?
गोठालो वनबाट साँझ घरमा आएन फर्की यहाँ
बस्ती शून्य भयो गयौ प्रियतमा छाडी मलाई कहाँ ?
रात्तै छन् बटुका गिलास किन हो? रात्तै छ पानी पनि
रक्ताम्मे फरिया छ छैन बहिनी धारा पँधेरामुनि
पार्वती भट्ट
विना अङ्के हिसाब किताब जाेड जिन्दगीकाे
विना टिकट यात्रा मिलान राेड जिन्दगीकाे
उडान भर्छ थकान मेट्न गन्तव्यकाे पत्ताे छैन
खै ! कहाँ पुग्छ विश्राम लिन माेड जिन्दगीकाे,,
कतै श्रावण पखेरीमा देखिंदाे छ हराभरा
कतै भेलसितै डुबे सिर्जनाका फाँट र गरा
कस्ले चिन्छ समयलाई कता कैले वेग चल्छ
स्वागत गर्छ पालुकाे अनि उदाङ् पार्छ जरा ,
भावुक मान्छे अमन क्षेत्री
बर्सौ भयो माया लाको मन उस्तै छ
आफ्नै सम्झी भेट्न आको मन उस्तै छ ।
कैले सम्म चल्छ र त्यो जिन्दगी तिम्रो
सँग सँगै कसम खाको मन उस्तै छ ।।
तिम्रो मेरो प्रीतिको फुल झर्न नदिनु
गर्नेछु मैले चोखो प्रेम मर्न नदिनु ।
झुठो छ संसार दु:ख हुन सक्छ हेर
आफ्नो नजिक अरुलाइ सर्न नदिनु ।।
