अन्जु अनु
हिरा, जुहारत पाएपछी सुन बिर्सनेलाई के भन्नू ।
घामको उज्यालो पाएपछी जून बिर्सनेलाई के भन्नु।
अहिले बिर्सेपनि कुनैदिन याद खिलबनी सताउनेछ,
थोरै सम्पती कमाएपछी गुन बिर्सनेलाई के भन्नू।
सम्झना आउने अधर बनाउनु भयो।
किन झुक्याएर जहर पिलाउनु भयो।
अमृत हो भनी जहर पिलाउदा पनि ,
भएन त्यो दिल कोमल,पथर गराउनु भयो।
कृष्णशरण उपाध्याय
१) “भरिया”……
ऊ हो यहाँ को भरिया मजा को !
पोशाक थोत्रो छ दुई गजा को !!
बाँच्दैन ऊ भोलि भनेर आज !
ऊ हाँस्छ दु:खी परिवेश माझ !!
पत्नी छ रोगी घर भित्र एक !
भुराभुरी छन् घर मा अनेक !!
खाना र नाना तन माथि छैन !
तथापि ऊ लिन्छ मजा र चैन !!
विष्णुमाया विभु
तौलन मिल्ने भए मेरो माया तिमीलाई,
पृथ्वी भन्दा पनि बढी हुन्थ्यो होला !
देख्न मिल्ने भए मेरो प्रेम तिमीलाई,
आकाश भन्दा पनि फराकिलो हुन्थ्यो होला !
नाप्न मिल्ने भए मेरो श्रद्धा तिमीलाई,
नाइल नदी भन्दा पनि लामो हुन्थ्यो होला !
पगाल्न मिल्ने भए हिउँ झैँ मेरो विश्वास,
पग्लेर विश्वकै ठुलो ताल कैस्पियन नै बन्थ्यो होला !
दुर्गाप्रसाद ग्वालटारे
अरू घृणा गर्छन्
तर मलाई मन पर्छ
भड्खालो ।
म सानो छँदा
भड्खालोमा हराएको छु कैयन पटक
भड्खालोमै बस्तुभाउ चराएको छु पटक पटक
जिभ्रोमै झुण्डिएको छ भड्खालोको बयरको स्वाद
भुल्नै सक्दिन पहिलो पटक सुनेको तित्राको आवाज ।
-तीन तारा तित्रिक्क् ।
भड्खालो खेतभन्दा सुन्दर थियो
भड्खालो स्कुलभन्दा स्वतन्त्र थियो ।
सूर्य लाकोजु
शिखर चढेका होलान घमण्डहरू
तिमीलाई के को घमण्ड छ?
पदको?
पैसाको ?
प्रतिष्ठाको?
या
वैभवको?
म देख्छु आजकल
दुर्योधनहरू जन्मिरहेका छन
भीमसेनको गदाबाट मारिन ।
सुमित्रा पाैडेल ‘सुमी’
गजल
कोल्टे फेर्दै रात बित्छ, तिम्रै सम्झनामा ।।
यि आँसुले सिरान भिज्छ, तिम्रै सम्झनामा ।।
नाफा हेरी किनबेच गर्यौ मेरो माया ।
मायासँगै मुटु बिक्छ, तिम्रै सम्झनामा ।।
यादै यादमा तड्पी रोएँ क्षितिज मुस्कुरायो ।
झनै आँखा रुनै सिक्छ, तिम्रै सम्झनामा ।।
बालकविः सुविन रिमाल
आगनमा आयो दशैको चाड धन छैन साथमा ।
के खानु लाउनु नयाँ र नौलो क्यै छैन हातमा ।।
अरुका घरमा खसी र बोका तानेर ल्याउँदा ।
नमजा लाग्छ आफ्नो त घरमा त्यो फर्सी पकाउदा ।।
सरद पनि दिक्दार लाग्छ गरिबी फुलेसी ।
दुखले ल्याउछ रेट्नलाई सधै धारिलो चुलेसी ।।
चाड र बाड आएर के काम छैन मन रमाईलो ।
घाम लागेपनि अधेरै देख्छु छैन मन घमाईलो ।।
परशुराम ढकाल
जब त्यो र यो मनको समास हुनेछ।
यही सम्बन्ध दुनियाकै खास हुनेछ।
मुटु जोड्ने सेतु बन्छ जहां पिरती नै,
सुनमाथी सुगन्धको सुवास हुनेछ ।
लैला-मजनु, मुना-मदन, के रोमियो-जुलिएट,
आदर्शका ति प्रेमहरू अब ईतिहास हुनेछ ।
जयदेव गोविन्द
बहरबद्ध गजल– १,
हिजो बालुवामा गयो भोट मेरो
त्यही भोटमै देखियो खोट मेरो ।।
प्रिया सोध्दछिन् “राजनेता कहाँ छन् ?”
यही प्रश्नले बल्झियो चोट मेरो ।।
जरा खोस्रिँदै खोइरा पस्न थाले
भयो जीर्ण यो “राष्ट्र”को बोट मेरो ।।
जेठा वैरागी
दिनदिनै
सोह्रखुट्टे र हिँटी
विहान बेलुका कुल्चदैँ हिंडीरहेको हुन्छु
मेरो मूलबाटो नै यही हो
मोटरहरू दगुरिरहेकै छन्
आफ्ना गन्तव्यमा
म पैदल यात्री
पाटीमा गुजरागर्नेहरू
आजकल भेटिँदैनन्
इतिहासका पानामा सिमित भएकाछन्–
विनयकुमार शर्मा नेपाल
अर्काको सीप बारबार देखाई मन रमाउनेहरू धेरै आए
त्यही सीपमा बारबार रमाउँदै तन तताउनेहरू धेरै आए
अर्काको सुन गू र आफ्नो गू सुन ठान्ने बानी छाड्छौ भने
मानौँला आफ्नै श्रम-सीपले सु-धन कमाउनेहरू पनि आए ।
गिँड्न ढालेको लाठोको कर्म साँच्नु बेर्थ छ
भिड्न जानेको नातोको धर्म भाक्नु बेर्थ छ
दात्री-विचारको सम्मान वा कदर नगर्नेले
हिँड्न छाडेको बाटोको गर्व झार्नु बेर्थ छ ।
विनता भट्टराई
गजल– १,
हिजोको खुसी ति बाकस भित्रै मासिन्थ्यो भने
विदाका गीत सम्झनामा यहाँ गाँसिन्थ्यो भने ।
कुवाकै भ्यागुत्तो सरि हुन्थ्यो मान्छे पनि
सपनाको अकाशमा सधैँ हाँसिन्थ्यो भने ।
बिलिन हुँदै गयो’रे पुरानो चालचलन
एकोहोरो खण्डनले जाति नाशिन्थ्यो भने ।
बद्री प्रसाद दाहाल
म भावनासँगै बसी, सुसिर्जना सजाउँछु ।
म कल्पना छुँदै छुँदै, यथार्थमा रमाउँछु ।।
म शून्य अन्धकारमा, विचार — रश्मि छाउँछु ।
पदावली धुँदै धुँदै, म शिल्पमा उदाउँछु ।। १ ।।
म दृष्टिका सुविन्दुमा, सुसिन्धु नै फिँजाउँछु ।
म सृष्टिका अनन्तमा, सुधामृतै पिलाउँछु ।।
खुसी सजाउँदै धुँदै, म सत्यमा रसाउँछु ।
सुखी हुँदै म ब्रह्ममा, सुभारती नचाउँछु ।। २ ।।
के पी अविरल
कोही हासेँ कोही रमाए, छुटेको देख्दा
मन्दिरजस्तो घरबार यहाँ, टुटेको देख्दा
घर भाड्ने आइमाई नै हो, जस्तो लाग्छ
बिहेपछि मात्र भाईभाई, फुटेको देख्दा
कुन चै नाता सम्बन्धलाई,विश्वास गर्नु
बाउले छोरीको अस्मिता, लुटेको देख्दा
मनीषा प्रसाईं
जब मानिस जन्मन्छ धर्तीमा
शुरू हुन्छ जीवन कहानी
शुरू हुन्छ संघर्ष जीवनको
भोक, तिर्खा, निन्द्रा,अय्या र आथ्था
धर्तीमा खडा हुनुको कारण रहेछ
जन्म र मरण बिचको लडाईंमा
दैवको खटन अनुसार
लडाकु बनेर बाँचुन्जेल
कहिले सुख त कहिले दुःख
बाटो हिड्ने मुसाफिर जस्तै यो जीवन
कहिले शीतल कहिले घाम
कहिले झरीले चुट्छ
कहिले थकार्इ लाग्छ–
सुमन सनम घिमिरे
गरिबको झुपडीमा पनि झर्ने फुर्सद गर सरकार
एक पल्ट बयल गाडी चढ्ने फुर्सद गर सरकार
अनि मात्र थाहा हुनेछ गरिब जनताको पीडा
तातो घाममा पैदलयात्रा गर्ने फुर्सद गर सरकार ।
तिम्रो मेरो सपनाहरू सबै अधुरा हुनसक्छ
हाम्रो सम्बन्धको गाउ घरमा कुरा हुनसक्छ
झुक्किएर कोही सँग मन नखोल्नु प्रीय
मुखमा राम राम बगलिमा छुरा हुनसक्छ ।
सूर्यप्रकाश जमरकट्टेल
प्यारा सन्तति छन् विदेश मनमा चिन्ता बढेको थियो ।
उन्कै पैारखमा उडी रहरले अष्ट्रेलिया टेकियो ।
अग्लो भो उदधी कतातिर लुक्यो नेपाल नै छेकियो ।
राती निद्रित कालमा त सपना नेपालकै देखियो ।।
वातानूकुल कोष्ठ छन् शयनका शैय्या लचक्दार छन् ।
चिल्ला चम्चम छन् सफा चहकिला तन्ना चमक्दार छन् ।
पल्टीयो परदेशमा सुखसितै कोठा नि शान्तै थियो ।
निद्रा मस्त दियो तथापि सपना नेपालकै देखियो ।।
शारदा पौडेल
बहरबद्ध गजल– १,
व्यथा चोट सारा म फालेर लेखूँ
खुशी जिन्दगीको कि पालेर लेखूँ
कहाँसम्म पुग्ने कतै छैन टुंगो
अहो जिन्दगी यो नियालेर लेखूँ ।
सिलाएर पीडा भएदेखि राम्रो
कठै दु:ख सारा कि टालेर लेखूँ
दीपक शर्मा समीर
हो ! आएकै हुन्
छेपाराहरू
छेपाराहरूकै थुप्रोबाट
मेट्ने गरि रङहरूकै वासना ।
अनि पो, निमोठिएको
बिश्वासको बिज
र उब्जेको प्रश्न यहि निर
धरती र आकाश बिच
हिजोसम्म नाप्न सक्ने
आकाश जत्तिकै
उचाई बोकेका रङहरू
न आज उचाई / न आकार –
शान्ति अधिकारी
उता तिमी हाँस्दा यता सिमानामा देश रुन्छ ।
स्वाभिमानी शिर झुक्छ राष्ट्रियता नाङ्गो हुन्छ ।।
चल्छ गोलि बग्छ रगत मर्ने नेपाली हुन् ।।
भन्दे सरकार जनताको कुरा कस्ले सुन्छ ।।
सेती मादी जस्तै हामी मिस्सिएर हेरौं ।
आगो मात्रै कति बन्ने चिस्सिएर हेरौं ।।
अवरोध र बिरोधमै बित्यो जिन्दगानी ।
सम्बन्धको जातो घुमाई पिस्सिएर हेरौं ।।